20 Aralık 1926
Türkiye-Macaristan Ticaret Antlaşması imzalandı.
25 Aralık 1926
Samsun Limanı’nın inşasına ilişkin kanun TBMM’de kabul edildi.
28 Ocak 1927
Eczacılar Kanunu kabul edildi.
10 Nisan 1927
Kentlerde binalara numara, sokak ve caddelere ad verilmesine ilişkin kanun kabul edildi.
27 Nisan 1927
İstanbul Radyosu ilk yayınını yaptı.
29 Nisan 1927
Yerköy-Kayseri demiryolu hattı işletmeye açıldı.
4 Mayıs 1927
Türkiye ile İsviçre arasında Ticaret Antlaşması imzalandı.
21 Mayıs 1927
Muamele Vergisi Kanunu kabul edildi.
26 Mayıs 1927
Muhasebe-i Umumi Kanunu kabul edildi.
28 Mayıs 1927
Teşvik-i Sanayi Kanunu kabul edildi.
29 Mayıs 1927
Ankara-Kayseri demiryolu hizmete girdi. Hattın uzunluğu 380 kilometre.
31 Mayıs 1927
Devlet Demiryolları ve Limanları İdare-i Umumiyesi kuruldu. Türkiye ile Çekoslovakya arasında Ticaret ve İkamet Antlaşması imzalandı.
18 Haziran 1927
Hukuk usulü muhakemelerine ilişkin kanun kabul edildi.
20 Haziran 1927
Tarım okulları kurulmasını öngören kanun kabul edildi. Memurların maaş kanunu kabul edildi.
25 Haziran 1927
Yüksek İktisat Meclisi (Ali İktisat Meclisi) kurulmasını öngören kanun kabul edildi. Sigorta şirketlerinin denetimini öngören kanun kabul edildi.
28 Ağustos 1927
Türkiye, Belçika, Lüksemburg Ticaret Antlaşması imzalandı.
9 Eylül 1927
Samsun-Havza demiryolu hattı işletmeye açıldı. İzmir’de daha sonraları Uluslararası İzmir Fuarı’nın çekirdeğini oluşturacak olan “9 Eylül sergisi†açıldı.
15 Eylül 1927
Eskişehir Bankası kuruldu. Banka daha sonra “Esbank†adını alacak. Şu anda Zeytinoğlu grubu bünyesinde yer alıyor.
10 Ekim 1927
Memurlara maaşları ilk kez peşin ödendi.
28 Ekim 1927
Türkiye Cumhuriyeti’nde ilk nüfus sayımı yapıldı. Ülkede 13 milyon 648 bin 270 kişinin yaşadığı, bunun yarıdan fazlasını kadınların oluşturduğu belirlendi.
6 Kasım 1927
Bünyan dokuma fabrikası işletmeye açıldı.
21 Kasım 1927
Samsun-Amasya demiryolu hattı işletmeye açıldı.
5 Aralık 1927
Cumhuriyet döneminin ilk kağıt paraları tedavüle çıkarıldı. 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 liralık olmak üzere 7 ayrı değerde çıkarılan banknotlar eski Türkçe ve Fransızca bastırıldı. Londra’da Thomas de La Rue Firması’na bastırılan banknotlar için 85 bin İngiliz lirası ödendi.
1 Ocak 1928
Haydarpaşa-Pendik arasında banliyo seferleri yapan “Anadolu Demiryolları Şirketi†devlet tarafından satın alındı.
15 Ocak 1928
Kayseri-Sivas demiryolunun devlet tarafından yapılması kararlaştırıldı. Bölüm bölüm yapılacak hattın uzunluğu 223 kilometreyi bulacak.
16 Ocak 1928
İktisat vekaletinin kuruluşuna ilişkin kanun TBMM’de kabul edildi.
2 Şubat 1928
Ankara Çimento Fabrikası açıldı.
4 Şubat 1928
Türkiye-İsveç Ticaret Antlaşması imzalandı.
12 Şubat 1928
Türkiye ile Macaristan arasında Ticaret Antlaşması imzalandı.
1 Mart 1928
Yüksek İktisat Şûrası, Başbakan İsmet İnönü’nün konuşmasıyla çalışmalarına başladı.
12 Mart 1928
Türkiye-Estonya Ticaret Antlaşması imzalandı.
14 Nisan 1928
Yargıtay Kuruluş Kanunu kabul edildi.
6 Mayıs 1928
Sirkeci ile Haydarpaşa arasında feribot işletilmesini öngören kanun kabul edildi.
17 Mayıs 1928
Hıfzısıhha Enstitüsü kuruldu.
24 Mayıs 1928
Uluslararası rakamların kullanılmasına ilişkin kanun kabul edildi.
28 Mayıs 1928
Türk Vatandaşlığı Kanunu kabul edildi.
13 Haziran 1928
Paris’te Türkiye Cumhuriyeti ile Duyun-u Umumiye İdaresi hamilleri arasında borçların ödenme biçimi ve süreci hakkında sözleşme imzalandı.
23 Ağustos 1928
Amasya-Zile demiryolu (82 km) hizmete girdi.
2 Eylül 1928
Kütahya-Tavşanlı demiryolu (51 km) hizmete girdi.
4 Eylül 1928
İkinci İzmir Sergisi açıldı. Sergi 20 Eylül’e kadar açık kalacak.
14 Ekim 1928
Harf devrimi yapıldı. Yeni Türk Alfabesine ilişkin kanun kabul edildi.
1 Aralık 1928
İkinci İktisat Şûrası toplandı.
31 Aralık 1928
Haydarpaşa â€" Eskişehir â€" Konya ve Yenice â€" Mersin Demiryolu’nun devlet tarafından satın alınmasına ilişkin antlaşma bir yasayla onaylandı.
5 Ocak 1929
Anadolu-Bağdat ve Mersin-Tarsus demiryolu ile Haydarpaşa Limanı devletleştirildi. Bağdat demiryolu imtiyazı 1902 yılında “Anadolu Demiryolları Şirketleriâ€ne verilmişti.
24 Mart 1929
İcra ve İflas Kanunu kabul edildi.
25 Mart 1929
Piyasadaki banknotların değerinin 158 milyon lira olarak tespiti hakkkındaki kanun kabul edildi.
4 Nisan 1929
Yerli malı kullanımını teşvik amacıyla düzenlenen yerli mallar haftası ilk kez kutlandı.
16 Mayıs 1929
Menkul Kıymetler ve Kambiyo Borsaları Kanunu TBMM’de kabul edildi. Kanun 30 Mayıs 1929′da Resmi Gazete’de yayımlandı.
28 Mayıs 1929
Tarım Kredi Kooperatifleri Kuruluş Kanunu kabul edildi.
30 Mayıs 1929
Kibrit ve Çakmak Tekeli Kanunu TBMM’de kabul edildi.
2 Haziran 1929
Yol ve köprüler yapımına ilişkin kanun TBMM’de kabul edildi.
8 Haziran 1929
Anadolu’daki topraksız köylülere devlet tarafından toprak verilmesine ilişkin kanun kabul edildi. Sanayi Koruma Kanunu kabul edildi.
11 Haziran 1929
Türkiye-Romanya Ticaret ve Seyrüsefer antlaşması imzalandı.
1 Temmuz 1929
İstanbul-Ankara telefon hattı hizmete girdi.
2 Temmuz 1929
Üsküdar, Kadıköy ve çevresinde tramvay çalıştırma hakkı “Üsküdar ve Havalisi Halk Tramvayları Şirketi’ne†verildi.
5 Temmuz 1929
Mersin-Adana demiryolu (67 km) devletleştirildi.
11 Ağustos 1929
“Türk Yerli Mallar Sergisi†İstanbul’da Galatasaray lisesi’nde açıldı. Sergi 25 Ağustos’a kadar açık kalacak.
12 Ağustos 1929
Türkiye ile Finlandiya arasında ticaret antlaşması imzalandı.
29 Ağustos 1929
Türkiye ile Fransa arasında ticaret antlaşması imzalandı.
2 Eylül 1929
Kütahya-Emirler demiryolu hattı işletmeye açıldı.
4 Eylül 1929
İcra ve İflas Kanunu yürürlüğe girdi.
9 Eylül 1929
Fevzipaşa-Gölbaşı demiryolu (139 km) hizmete girdi.
27 Eylül 1929
Türkiye ile İsveç arasında ticaret antlaşması imzalandı.
1 Ekim 1929
Türkiye ile Amerika arasında ticaret antlaşması imzalandı.
24 Ekim 1929
New York Borsası’nda “Kara Cuma†ve 1929 dünya krizi patlak verdi.
25 Ekim 1929
Osmanlı Ceza Kanunu yürürlükten kaldırıldı. İstanbul’la Berlin arasında “Hava Postası†seferleri başladı.
12 Kasım 1929
Kayseri-Gemerek demiryolu (94 km) hizmete girdi.
26 Kasım 1929
Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında geçici ticaret antlaşması imzalandı.
18 Aralık 1929
Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti kuruldu.
21 Aralık 1929
Türkiye ile İrlanda arasında geçici ticaret antlaşması imzalandı.
1 Şubat 1930
Kayseri-Sarıkışla demiryolu (129 km) hizmete girdi.
3 Şubat 1930
İstatistik Umum Müdürlüğü Kuruluş Yasası kabul edildi. Kuruluş, 1962 yılında enstitüye dönüştürülecektir.
22 Şubat 1930
“Türk Parasının Değerini Koruma Kanunu†kabul edildi.
11 Mart 1930
Emirler-Balıköy demiryolu hattı işletmeye açıldı.
21 Nisan 1930
Milli Sanayi Numune Sergisi Ankara’da açıldı.
22 Nisan 1930
Ankara’da sanayi kongresi toplandı.
21 Mayıs 1930
Türkiye ile Macaristan arasında ticaret antlaşması imzalandı. Bunu Türkiye-Bulgaristan (27 Mayıs) ve Türkiye-Danimarka (31 Mayıs) ticaret antlaşmaları izledi.
1 Haziran 1930
İstanbul’da Galata Köprüsü’nden geçenlerden alınmakta olan ve “mururiye†adı verilen geçiş ücreti kaldırıldı.
9 Haziran 1930
Tütün tekeli hakkında kanun TBMM’de kabul edildi.
11 Haziran 1930
T.C Merkez Bankası Kuruluş Kanunu kabul edildi. Yasa ile banknot çıkarma hakkı Maliye Bakanlığından alınarak Merkez Bankası’na verildi.
15 Haziran 1930
Türkiye Cumhuriyeti ilk dış kredisini aldı. Amerikan Yardım Bankası’ndan sağlanan kredi 10 milyon dolar.
19 Haziran 1930
Ticarette tağşişin meni ve ihracatın mürakebesi hakkında kanun TBMM’de kabul edildi.
22 Haziran 1930
Türkiye ile Avusturya arasında ticaret ve hukuk antlaşması imzalandı.
11 Ağustos 1930
Zile-Kunduz demiryolu hattı işletmeye açıldı.
12 Ağustos 1930
Liberal eğilimli “Serbest Cumhuriyet Fırkası†kuruldu.
30 Ağustos 1930
Bölüm bölüm tamamlanan Ankara-Sivas demiryolu (toplam uzunluğu 603 km) Başbakan İsmet İnönü tarafından ulaşıma açıldı.
15 Eylül 1930
Maliye Uzmanı C. Rist’in Türkiye ekonomisine ilişkin “mali durum ve ödemeler dengesi†üzerine Türkiye Cumhuriyeti hükümetine rapor yazdı.
26 Eylül 1930
Adana’da “Ahali Cumhuriyet Fırkası†kuruldu.
17 Kasım 1930
Serbest Cumhuriyet Fırkası, kurucuları tarafından feshedildi.
21 Aralık 1930
Adana’da kurulan “Ahali Cumhuriyet Fırkası†hükümet tarafından feshedildi.
29 Aralık 1930
Edirne’de “Amele ve İşçi Partisi†kuruldu.
14 Ocak 1931
Ankara’da Ziraat Kongresi toplandı.
17 Ocak 1931
Türkiye-Çekoslovakya ticaret antlaşması imzalandı.
15 Mart 1931
Gölbaşı-Malatya demiryolu (112 km) hizmete girdi.
16 Mart 1931
Türkiye-Norveç ikamet, ticaret ve seyrüsefer antlaşması imzalandı.
26 Mart 1931
Türkiye’de uluslararası ölçülerin kullanılmasını öngören kanun kabul edildi.
15 Nisan 1931
Türk ulusunun tarihini, çağdaş bir görüşle ele alıp inceleyecek olan “Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti†(daha sonraları Türk Tarih Kurumu adını alacaktır.) kuruldu.
21 Nisan 1931
Ankara’da Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti Kongresi toplandı.
23 Nisan 1931
Kütahya-Balıkesir demiryolu (253 km) hizmete girdi. Fevzipaşa-Malatya demiryolu (251 km) hizmete girdi. Irmak-Çankırı demiryolu hizmete girdi.
1 Haziran 1931
Bursa-Mudanya demiryolu devlet tarafından satın alındı. 42 kilometre uzunluğundaki hat işletmeye 1892 yılında açılmıştı. (Daha sonraları bu hat sökülecektir.)
2 Haziran 1931
Devlet Denizyolları İdaresi’yle liman işletmesi birbirinden ayrıldı.
20 Haziran 1931
Sakarya Köprüsü ulaşıma açıldı.
22 Temmuz 1931
İthalat sınırlamaları sistemine ilişkin kanun TBMM’de kabul edildi.
24 Temmuz 1931
Gümrük Muhafaza Genel Komutanlığı kurulmasını öngören kanun kabul edildi.
25 Temmuz 1931
Yeni Basın Kanunu kabul edildi.
3 Ekim 1931
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası faaliyete geçti.
19 Kasım 1931
Merkez Bankası altın rezervi yapıyor. 3 milyon dolarlık altın satın alındı.
28 Kasım 1931
İktisadi durum ve alınan önlemler hakkında İktisat Vekili Mustafa Şeref Bey TBMM’de konuştu.
30 Kasım 1931
İktisadi Buhran Vergisi Kanunu TBMM’de kabul edildi.
29 Aralık 1931
Gümrük ve İnhisarlar Bakanlığı’nın kuruluş kanunu kabul edildi. Bu tarihten itibaren bir gün sonra da Tarım Bakanlığı’nın kurulmasına ilişkin kanun kabul edilecek.
1 Şubat 1932
Ankara’da birinci tütün kongresi toplandı.
31 Mart 1932
İstanbul-Paris direkt telefon hattı açıldı.
13 Mayıs 1932
Ankara’da Milli Sanayi Sergisi açıldı.
15 Mayıs 1932
İstanbul’da Balkan tütün kongresi toplandı.
29 Mayıs 1932
Takas Komisyonu teşkili hakkında kanun TBMM’de kabul edildi.
3 Temmuz 1932
Devlet Sanayi Ofisi Kanunu TBMM’de kabul edildi.
10 Temmuz 1932
Türkiye Sanayi Kredi Bankası kuruıldu.
18 Temmuz 1932
Türkiye, Cemiyet-i Akvam’a (Birleşmiş Milletler’e) 56. üye olarak kabul edildi.
31 Ağustos 1932
Kunduz-Kalın demiryolu hattı işletmeye açıldı.
9 Eylül 1932
Celal Bayar iktisat vekilliğine atandı.
26 Eylül 1932
Tayyareci Vecihi Bey (Hürkuş), pilot yetiştirmek amacıyla Yeşilköy’de özel tayyare mektebi açtı.
3 Ekim 1932
Hükümet İzmir Rıhtım Şirketi’ni satın aldı.
30 Kasım 1932
Ulukışla-Niğde demiryolu (70 km) hizmete açıldı.
1 Aralık 1932
Kadro Dergisi Şevket Süreyya ve arkadaşları tarafından yayınlanmaya başladı.
16 Aralık 1932
Samsun-Sivas demiryolu (395 km) hizmete açıldı
1 Ocak 1933
Yeni Ölçüler yasası uygulanmaya başlandı. Arşın, okka, zira gibi ölçüler tarihe karıştı.
12 Ocak 1933
Dahili İstikraz Kanunu TBMM’de kabul edildi.
3 Şubat 1933
İstanbul’la Ankara arasında deneme niteliğinde uçak seferleri yapıldı. Amerika’dan satın alınan iki King-Bird tipi yolcu uçağı İstanbul-Eskişehir-Ankara arasını 2 saat 20 dakikada aldı.
4 Şubat 1933
Eskişehir Şeker Fabrikası’nın temeli atıldı.
1 Nisan 1933
Afyon-Antalya demiryolunun inşasına ilişkin kanun TBMM’de kabul edildi.
15 Nisan 1933
Samsun-Çarşamba demiryolu hattı hükümetçe satın alındı.
22 Nisan 1933
Türkiye Cumhuriyet ile Osmanlı Duyun-u Umumiye (genel dış borçlar) İdaresi arasında imzalanan antlaşma ile Osmanlı dönemi borçlarının tasfiyesine başlandı.
27 Nisan 1933
Adana-Fevzipaşa demiryolu devletleştirildi.
2 Mayıs 1933
Niğde-Boğazköprü demiryolu (110 km) ulaşıma açıldı.
8 Mayıs 1933
Türkiye ile Yunanistan arasında ticaret antlaşması imzalandı.
20 Mayıs 1933
Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı olarak “Havayolları Devlet İşletmesi İdaresi†kuruldu. Kuruluşun ilk bütçesi 180 bin lira, toplam personeli ise 24 kişiden oluşuyor. Türk Hava Yolları kuruldu. Kuruluş yurt içi ve dışı her türlü hava taşımacılığı yapıyor.
30 Mayıs 1933
Mevduat’ı Koruma Kanunu TBMM’de kabul edildi.
Linkback:
Cumhuriyet Tarihi Ekonomi Kronolojisi 1923 – 1938- 2
