Ana Menü Android Telefon Yazılım Rom Destek Teknoloji Sitesi

Bölüm 1: Casus yazılım nedir?



Casus yazılım, tanıtım, kişisel bilgi toplama veya onayınızı almadan bilgisayarınızın yapılandırmasını değiştirme gibi belirli davranışları gerçekleştiren yazılımlar için kullanılan genel bir terimdir. Aşağıdaki durumlarda bilgisayarınızda casus yazılım veya başka bir istenmeyen yazılım olabilir:



• Web'de olmadığınız zamanlarda bile açılan reklam pencereleri görüyorsunuz.



• Web tarayıcınızın ilk açtığı sayfa (giriş sayfanız) veya tarayıcınızın arama ayarları bilginiz dışında değişmiştir.



• Tarayıcınızda istemediğiniz yeni bir araç çubuğu fark ediyorsunuz ve bu araç çubuğundan kurtulmak zor oluyor.



• Bilgisayarınızın belirli görevleri tamamlaması normalden daha uzun sürüyor.



• Bilgisayarınız aniden daha çok kilitlenmeye başlıyor.





Casus yazılım genellikle, reklam pencereleri görüntüleyen yazılımla (reklam yazılımı denir) ya da kişisel veya önemli bilgileri izleyen yazılımla ilişkilendirilir. Bu, reklam sağlayan veya çevrimiçi etkinliklerinizi izleyen her yazılımın kötü olduğu anlamına gelmez. Örneğin, hedeflenen reklamları almayı kabul etmeniz "karşılığında" bir müzik hizmetine ücretsiz kaydolabilirsiniz. Koşullarını anladıktan ve kabul ettikten sonra, bunun adil bir anlaşma olduğuna karar verebilirsiniz. Ayrıca şirketin sizin için görüntüleyeceği reklamlara karar vermesi için çevrimiçi etkinliklerinizi izlemesine izin vermeyi de kabul edebilirsiniz.



Diğer istenmeyen yazılım çeşitleri bilgisayarınızda rahatsız edici değişiklikler yapabilir ve bilgisayarınızın yavaşlamasına veya kilitlenmesine neden olabilir. Bu programlar, Web tarayıcınızın giriş sayfasını veya arama sayfasını değiştirebilir ya da tarayıcınıza istemediğiniz veya gerek duymadığınız ek bileşenler ekleyebilir. Buna ek olarak bu programlar, ayarlarınızı daha önceki özgün değerlerine döndürmenizi de zorlaştırır. Bu tür istenmeyen programlara genellikle casus yazılım denir.



Tüm durumlardaki temel nokta, sizin veya bilgisayarınızı kullanan kişinin, yazılımın ne yapacağını anlayarak veya anlamadan yazılımı bilgisayarınıza yüklemeyi kabul etmiş olmasıdır.



Casus yazılımın veya diğer istenmeyen yazılımların sisteminize girebilmesinin çeşitli yolları vardır. Müzik veya video dosyası paylaşım programı gibi istediğiniz başka bir yazılımı yüklerken bu yazılımın da gizli olarak yüklenmesi, çok karşılaşılan bir hiledir. Bilgisayarınıza bir şeyler yüklerken, lisans anlaşması ve gizlilik bildirimi gibi bilgileri açığa çıkaran tüm belgeleri dikkatle okuyun. Bazen ilgili yazılım yüklemelerine eklenen istenmeyen yazılım belgede açıklanır, ancak lisans anlaşmasının veya gizlilik bildiriminin en sonunda görülebilir.



Bölüm 2: Casus yazılım belirtileri



Bilgisayarınız garip davranmaya başlarsa veya aşağıda listelenen belirtilerden birini sergilerse, bilgisayarınıza casus yazılım veya başka bir istenmeyen yazılım yüklenmiş olabilir.



• Sürekli olarak açılan reklam pencereleri görüyorum. Bazı istenmeyen yazılımlar, ziyaret ettiğiniz Web sitesiyle ilişkili olmayan çok fazla açılan reklam penceresi görüntüler. Bu reklamlar genellikle yetişkinlere yönelik olan veya sakıncalı bulabileceğiniz Web siteleri içindir. Bilgisayarınızı açtığınız anda, hatta Web'de tarama yapmazken açılan reklam pencereleri görüyorsanız, bilgisayarınızda casus yazılım veya başka bir istenmeyen yazılım olabilir.



• Ayarlarım değişmiş ve önceki değerlerine geri döndüremiyorum. Bazı istenmeyen yazılımlar giriş sayfanızın veya arama sayfanızın ayarlarını değiştirebilir. Bunun anlamı, Internet tarayıcınızı başlattığınızda açılan ilk sayfanın veya "ara" seçeneğini seçtiğinizde görüntülenen sayfanın tanımadığınız sayfalar olmasıdır. Bu ayarları düzenlemeyi bilseniz bile, bilgisayarınızı her yeniden başlatışınızda tekrar eski değerlerine döndüklerini görebilirsiniz.



• Web tarayıcım karşıdan yüklediğimi anımsamadığım ek bileşenler içeriyor. Casus yazılımlar ve diğer istenmeyen yazılımlar Web tarayıcınıza istemediğiniz veya gerek duymadığınız ek araç çubukları ekleyebilir. Bu araç çubuklarını kaldırmayı bilseniz bile, bilgisayarı her yeniden başlatışınızda yeniden görünebilirler.



• Bilgisayarım ağırlaşmış görünüyor. Casus yazılım ve diğer istenmeyen yazılımların etkin olacak şekilde tasarlanmış olmaları gerekmez. Bu programların etkinliklerinizi izlemek ve reklam dağıtmak için kullandığı kaynaklar bilgisayarınızı yavaşlatabilir ve yazılımdaki hatalar ise bilgisayarınızın çökmesine neden olabilir. Belirli bir programın aniden daha çok kilitlenmeye başladığını fark ederseniz veya bilgisayarınız normal görevlerini daha yavaş yapmaya başlarsa, makinenizde casus yazılım veya başka bir istenmeyen yazılım olabilir



Bölüm 3: Casus yazılımdan kurtulma



Pek çok istenmeyen yazılım (casus yazılım gibi) kaldırılması zor olacak şekilde tasarlanır. Bu yazılımı diğer programlar gibi kaldırmaya çalışırsanız, bilgisayarı yeniden başlattığınızda program yeniden görünebilir. İstenmeyen yazılımı kaldırma konusunda sorununuz varsa, bu işlemi sizin için yapacak bir araç yüklemeniz gerekebilir. Çeşitli şirketler tarafından bilgisayarınızda casus yazılım ve diğer istenmeyen yazılımları arayan ve bunları kaldırmanıza yardımcı olan ücretsiz veya ucuz yazılımlar sağlanmaktadır.



Bazı Internet Servis Sağlayıcıları'nın (ISS) hizmet paketlerinde casus yazılıma karşı olan yazılımlar vardır. ISS'nize danışarak, önerebilecekleri veya sağlayabilecekleri bir araç olup olmadığını öğrenin. ISS'niz casus yazılımları ve diğer istenmeyen yazılımları kaldırmak için bir araç sunmuyorsa, güvendiğiniz kişilerin önerilerini sorun veya iyi olduğu bilinen birkaç aracı bulabileceğiniz aşağıdaki listeye bakın. Bu araçları kullanarak istenmeyen yazılımı kaldırdığınızda, bununla birlikte gelen ücretsiz programı artık kullanamayacağınızı aklınızda bulundurun.



Casus yazılımı kaldırmak için:

1.

Aşağıda listelenen kaldırma araçlarından birini karşıdan yükleyin ve kurun.



2.

Bilgisayarınızdaki casus yazılımları ve diğer istenmeyen yazılımları taraması için aracı çalıştırın.



3.

Aracın casus yazılımlar ve diğer istenmeyen yazılımlarla ilgili olarak bulduğu dosyaları gözden geçirin.



4.

Aracın yönergelerini izleyerek kaldırma işleminin uygulanacağı şüpheli dosyaları seçin.





Bilgisayarınızdaki istenmeyen yazılımları saptamanıza ve kaldırmanıza yardımcı olabilecek iyi olduğu bilinen birkaç araç aşağıda verilmiştir:



• Lavasoft Ad Aware



• Spybot Search & Destroy (S&D)



Bölüm 4: Casus yazılımları engelleme



Casus yazılım ve diğer istenmeyen yazılımlar gizliliğinizi ihlal edebilir, çok fazla açılan pencere görüntüleyebilir, bilgisayarınızı yavaşlatabilir, hatta bilgisayarınızın kilitlenmesine bile neden olabilir. Burada bilgisayarınızı casus yazılımlara ve diğer istenmeyen yazılımlara karşı korumanıza yardımcı olabilecek birkaç yöntem verilmektedir.



1. Adım: Yazılımınızı güncelleştirin

Windows XP kullanıyorsanız, casus yazılımları ve diğer istenmeyen yazılımları engelleme yöntemlerinden biri tüm yazılımlarınızın güncelleştirilmiş olmasıdır. Öncelikle, Otomatik Güncelleştirmeler'in açık olduğunu ve en yeni kritik güncelleştirmeler ile güvenlik güncelleştirmelerinin tümünü yüklemiş olduğunuzu doğrulamak üzere Windows Update'i ziyaret edin.



Sayfanın başına git

2. Adım: Internet Explorer Web tarayıcınızın güvenlik ayarlarını düzenleyin

Bir Web sitesindeki bilgilerin ne kadarını kabul etmek istediğinize göre Web tarayıcınızın güvenlik ayarlarını yapın.



Windows XP SP2 çalıştırıyorsanız ve Web taraması için Internet Explorer kullanıyorsanız, tarayıcınız casus yazılımlara ve diğer çeşitli aldatıcı veya istenmeyen yazılımlara karşı korunmanıza yardımcı olmak üzere önceden ayarlanmıştır.



Geçerli Internet Explorer güvenlik ayarlarını görüntülemek için:



1.

Internet Explorer'da Araçlar'ı ve sonra da Internet Seçenekleri'ni tıklatın.



2.

Güvenlik sekmesini seçin.





İpucu: Güvendiğiniz sitelerdeki içeriği engellemeden ayarlarınızı düzenlemeyi açıklayan adım adım kılavuz için, bkz: Internet Explorer 6 Güvenlik Ayarlarıyla Çalışma.



Sayfanın başına git

3. Adım: Güvenlik duvarı kullanma

Pek çok casus yazılım ve diğer istenmeyen yazılımlar diğer programlarla birlikte paketlenmiş olarak gelir veya kaynakları sahtekar Web siteleridir; yalnızca az miktardaki casus yazılım gerçekten bilgisayar korsanları tarafından bilgisayarınıza uzaktan yerleştirilebilir. Güvenlik duvarı yüklemek veya Windows XP'deki yerleşik güvenlik duvarını kullanmak, bu bilgisayar korsanlarına karşı iyi bir savunma sağlar. Daha fazla bilgi için, bkz: Neden bilgisayar güvenlik duvarı kullanmalısınız.



Sayfanın başına git

4. Adım: Gezinti ve karşıdan yüklemeleri çok daha güvenli bir şekilde yapın

Casus yazılımlara ve diğer istenmeyen yazılımlara karşı en iyi savunma öncelikle bunları karşıdan yüklememektir. Burada, istemediğiniz yazılımları karşıdan yüklemenizi engelleyebilecek birkaç yararlı ipucu verilmiştir:



• Yalnızca güvendiğiniz Web sitelerinden program yükleyin.



• Karşıdan yüklediğiniz yazılımla ilgili tüm güvenlik uyarılarını, lisans anlaşmalarını ve gizlilik bildirimlerini okuyun.



• Pencereyi kapatmak için hiçbir zaman "kabul ediyorum" veya "Tamam" düğmesini tıklatmayın. Her zaman köşedeki kırmızı "x" simgesini kullanın.



• Çok kullanılan "ücretsiz" müzik ve film dosyası paylaşımı programları konusunda dikkatli olun ve bu programlarla birlikte hangi yazılımların paketlendiğini tam olarak anladığınızdan emin olun.





Casus yazılım içerebilecek karşıdan yükleme türleri



• Internet'ten yüklenen ücretsiz oyunlar



• Internet'ten veya diğer bilgisayarlardan yüklenen müzik, film veya diğer dosya paylaşım programları



• Masaüstünüz için animasyonlu karakterler



• Internet'ten yüklenen ücretsiz ekran koruyucular



• Internet tarayıcınız için araç çubukları



• Çevrimiçi olduğunuzda bilgisayarınızda görüntülenen ücretsiz açılır pencere engelleyiciler





Yukarıda listelenen programların tümü istenmeyen yazılım içermeyebilir. Casus yazılımların yüklenmesini engellemenin temel yolu, programları yalnızca güvendiğiniz kaynaklardan yüklemek ve karşıdan yüklediğiniz veya bilgisayarınıza kurduğunuz yazılımların tüm güvenlik uyarılarını, lisans veya kullanıcı sözleşmelerini ve gizlilik bildirimlerini okumaktır.



Çocuklarınızın izniniz olmadan Internet'ten bir şey yüklememelerini sağlayın. Karşıdan yüklemek istedikleri programın casus yazılımlar veya istenmeyen diğer yazılımlar içerip içermediğinden emin değilseniz, bilgi sahibi olan bir arkadaşınıza sorun veya programın adını sık kullandığınız arama motoruna girip casus yazılım içerdiğine dair herhangi bir bilgi olup olmadığına bakın.



Soy ağacı bilgilerinizi koruyun



Internet, sizin veya başka bir ailenin soy ağacı ile ilgili bilgileri paylaşmak için harika bir yerdir; ancak bu bilgilerin, kredi kartı bilgilerinizi çalmak için kişisel bilgilerinizi arayan kimlik bilgisi hırsızları veya kendi bilgilerinizi ucuz bir kitap ya da yazılım programı olarak size geri satmak isteyen dolandırıcılar tarafından kullanılabileceğini unutmayın.



Kişisel bilgilerinizi kaldırın

Soy ağacı bilgilerinizi yayımlamaya karar verirseniz, görüntülenen tüm üyelerin kişisel bilgilerini kaldırmalısınız, örneğin:



• Tam adları (mümkün olduğunca ilk harfleri kullanmaya çalışın)



• Sosyal Güvenlik numaraları



• Tam doğum tarihleri (yalnızca yılı gösterin)



• Aile üyelerinin ev adresleri (önceki adresleri de dahil)



• Telefon numaraları



• E-posta adresleri



• Mezunlar derneği gibi özel üyelikler



• Emlak ve kefillik gibi özel mülkiyetler





Parola olarak kullanılabilecek bilgileri vermeyin

Ayrıca, ailenizin bir üyesi, parola olarak başka bir aile üyesinin (insan veya evcil hayvan olabilir) adını kullanabilir. Kredi kartı şirketleri gibi çevrimiçi işletmeler, unutulan parolaları vermeden önce doğrulamak için kızlık soyadlarını veya evcil hayvan adlarını kullanabilir; dolayısıyla, bu başvuruları hiç kullanmamak iyi bir uygulamadır.



kişisel bilgileriniz nasıl sınırlandırılır



Internet telefon defterleri, kişi bulma hizmetleri ve diğer çevrimiçi dizinler, kişisel iletişim bilgilerinizin tümüyle çevrimdışı kalmasını neredeyse olanaksız kılar. Herhangi bir kişi adınızı, telefon numaranızı, ev adresinizi veya e-posta adresini kolaylıkla bulabilirâ€"ve bu bilgileri iş veya sosyal amaçlarla, reklam veya pazarlama amacıyla ve hatta kötü amaçla kullanabilir.



İşte size Internet'in sunduklarından faydalanırken diğerleriyle paylaştığınız kişisel bilgi miktarını denetlemenin birkaç yolu.



Herhangi bir bilgiyi çevrimiçi olarak paylaşmadan önce:

• Seçici olun. En başından itibaren, bir siteye verdiğiniz kişisel bilgi miktarını kısıtlayın. Birincil e-posta adresinizi yalnızca tanıdığınız kişilerle paylaşın ve büyük Internet dizinlerinde bilgi listelemekten kaçının.



• Çevrimiçi alışveriş yaparken kaynaklarınızı tanıyın. İndirimli elektronik ürünler satanlar, örneğin örgü malzemeleri satan işletmelerden farklı olacaktır. Pahalı ve popüler mallar satın alırken, gizlilik ilkeleri açıkça belirtilen popüler şirketleri tercih edin. Ayrıca, Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap veya Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap gibi karşılaştırma sitelerindeki satıcı ve alıcı görüşlerini inceleyerek satıcılar ve siteleri hakkında söylenenleri öğrenin.



• Web sitesinin gizlilik bildirimini dikkatlice okuyun. Bu bildirimde, işletmenin kişisel bilgilerinizi neden ve nasıl topladığı belirtilmelidir. Doğru olmadığını düşündüğünüz bir durumla karşılaşırsanız, kişisel bilgilerinizi vermeden önce şirketle bağlantı kurup sorularınızı yöneltin. Site bir gizlilik ilkesi yayımlamamışsa, başka bir siteyi tercih edin.



• Özgeçmişinizi yalnızca saygın iş sitelerine gönderin. Kullandığınız tüm Internet iş sitelerinin, bilgilerinizi kimliği doğrulanmış işverenlerin taramasına olanak tanıyan gizlilik ilkeleri olduğundan emin olun. Özgeçmişinizi kendi Web sitenizde yayımlamayın.



• İster çevrimiçi ister çevrimdışı olsun, bahislere veya diğer pazarlama etkinliklerine katılmaktan kaçının.





Listelere dahil olmayın

• Kendi çevrimiçi araştırmanızı yapıp nerelerde listelendiğinizi bulun. Popüler arama altyapılarında ve ekranınızın sağındaki alanda listelenenler gibi çevrimiçi dizinlerde kendi adınızı arayın.



• Adınızın çevrimiçi dizinlerden kaldırılmasını isteyin. Bir Web sitesinde bunun nasıl yapılacağından emin değilseniz, dizin sitesinin altındaki "Bize Ulaşın" bağlantısını veya adresi kullanın.



• Telefon numaranızın gizli olmasını veya en azından adresinizin gizlenmesini sağlayın. Ayrıca, telefon ve Internet servis sağlayıcılarınızın varolan kişisel bilgilerinizi tüm dizinlerinden kaldırmalarını sağlayın.



• Özel bir e-posta adresi alın; bu adresi, yalnızca alışveriş ve haber grupları gibi çevrimiçi etkinlikler için kullanın. Böylece, gerektiğinde işletmenizin veya kişisel e-posta adresinizin etkilenmesine gerek kalmadan bu adresi kapatabilir ve yeni bir adres alabilirsiniz.



• Kişisel bilgilerinizi verdiğiniz şirketlerin kaydını tutarak daha sonra gerektiğinde bu bilgileri kaldırmalarını isteyin.



Güçlü parola nedir?



Parolalarınız, bilgisayarınızda ve çevrimiçi hesaplarınızda depolanan kişisel bilgilerinize erişmek için kullandığınız anahtarlardır.



Dolandırıcılar veya diğer kötü amaçlı kullanıcılar bu bilgileri çalmayı başarırsa, sizin adınızı kullanarak yeni kredi kartı hesapları açabilir, kredi başvurularında bulunabilir veya çevrimiçi işlemler gerçekleştirebilir. Çoğu durumda, çok geç oluncaya kadar bu saldırıları fark etmezsiniz.



Ancak, güçlü parolalar oluşturarak bu bilgilerin korunmasını sağlayabilirsiniz.



Güçlü parola nedir?

Saldırgan açısından, güçlü parola rasgele karakterler dizisi olmalıdır. Aşağıdaki ölçütler parolalarınızın güçlü olmasını sağlayabilir:



Uzun bir parola belirleyin. Parolanıza eklediğiniz her karakter, sağlanan koruma düzeyini önemli ölçüde artırır. Parolalarınız 8 veya daha fazla karakterden oluşmalıdır; en uygunu, 14 karakter ve fazlasıdır.



Çoğu sistem parolalarda boşluk çubuğunun kullanılmasını da destekler, böylece birden çok sözcükten oluşan bir cümle ("geçiş cümlesi") oluşturabilirsiniz. Geçiş cümlesi, basit bir parola ile karşılaştırıldığında daha kolay anımsanabilir, daha uzundur ve tahmin edilmesi daha zordur.



Harfler, sayılar ve simgelerin bir birleşimini kullanın. Parolanızda ne kadar farklı türde karakter olursa, parolanın tahmin edilmesi o kadar zorlaşır. Diğer önemli özellikler şunlardır:



• Parolanızda ne kadar az türde karakter olursa, parola o kadar uzun olmalıdır. Rasgele harf ve sayılardan oluşan 15 karakter uzunluğundaki bir parola, klavyede bulunan herhangi 8 karakterden oluşan bir paroladan 33.000 kat daha güçlüdür. Simgeler içeren bir parola oluşturamazsanız, aynı koruma düzeyini elde etmek için çok daha uzun bir parola oluşturmalısınız. İdeal bir parola, yeterince uzun olmalı ve farklı simge türleri içermelidir.



• Klavyenin tamamını kullanın, yalnızca genel karakterleri değil. "ÜstKrkt" tuşu basılı tutularak yazılan simgeler ve sayılar, parolalarda sık görülen öğelerdir. Klavyenin üst satırında bulunmayan noktalama işaretleri ve dilinize özgü simgeler de dahil klavyedeki tüm simgeler arasından seçim yaparsanız parolanız çok daha güçlü olacaktır.





Sizin anımsamanız kolay, ancak başkalarının tahmin etmesi zor olan sözcük ve deyimler kullanın. Parolalarınızı ve geçiş cümlelerinizi anımsamanın en kolay yolu onları yazmaktır. Genel kanının aksine, parolaların yazılmasında herhangi bir sakınca yoktur; ancak güvenli ve etkin kalabilmeleri için iyi korunmaları gerekir.



Genel olarak, bir kağıda not alınan parolaların bir parola yöneticisi, Web sitesi veya yazılım tabanlı başka bir depolama aracıyla karşılaştırıldığında, Internet üzerinden ele geçirilmeleri çok daha zordur.



6 adımda güçlü ve kolay anımsanabilen bir parola oluşturun

Bir güçlü parola oluşturmak için şu adımları kullanın:



1.

Kolay anımsayabileceğiniz bir cümle bulun. Bu cümle, parolanızın veya geçiş cümlenizin temelini oluşturur. "Oğlum Aydın üç yaşına bastı" gibi akılda kalacak bir cümle kullanın.



2.

Bilgisayarın veya çevrimiçi sistemin geçiş sistemini doğrudan destekleyip desteklemediğine bakın. Bilgisayarınızda veya çevrimiçi sistemde bir geçiş cümlesi (karakterler arasında boşluk ile) kullanabiliyorsanız bunu yapın.



3.

Bilgisayar veya çevrimiçi sistem geçiş cümlelerini desteklemezse, parolaya dönüştürün. Oluşturduğunuz cümledeki her sözcüğün ilk harfini alarak anlamlı olmayan yeni bir sözcük oluşturun. Yukarıdaki örneği kullanırsanız, şu sözcüğü oluşturursunuz: "oaüyb".



4.

Büyük ve küçük harfler ve sayılar kullanarak, bu dizeyi daha karmaşık hale getirin. Dilerseniz, harflerin yerini değiştirebilir veya bilerek yazım hatası yapabilirsiniz. Örneğin, yukarıda geçiş cümlesinde Aydın'ın adını yanlış yazabilir ve "üç" sözcüğü yerine 3 kullanabilirsiniz. Çeşitli değişiklikler yapabilirsiniz ve cümle ne kadar uzun olursa parolanız o kadar karmaşık hale gelir. Geçiş cümleniz, "Oğlum Ayd1n 3 yaşıNa basTı" halini alabilir. Bilgisayar veya çevrimiçi sistem bir geçiş cümlesini desteklemezse, aynı tekniği daha kısa bir parolada kullanın. Buna göre, parolanız "OAy13yb" olabilir.



5.

Son olarak, bazı özel karakterler kullanın. Parolayı daha karmaşık hale getirmek üzere harflere benzeyen simgeler kullanabilir, sözcükleri birleştirebilir (boşluk karakterini kaldırabilir) ve başka teknikler kullanabilirsiniz. Bu teknikleri kullanarak, geçiş cümlesi olarak "Oğlum Id1n 3ya$ıNa ba7Tı" veya parola olarak (her sözcüğün ilk harflerini kullanarak) "OId13$b" oluşturabilirsiniz.



6.

Parolanızı, Parola Denetleyicisi ile denetleyin. Parola Denetleyicisi, Web sitesinde bulunan, yazdığınız sırada parolanızın ne kadar güçlü olduğunu belirleyen ve kayıt tutmayan bir özelliktir.





Uzak durulması gereken parola stratejileri

Parola oluştururken kullanılan bazı genel yöntemler, dolandırıcılar tarafından kolayca tahmin edilebilir. Zayıf ve kolay tahmin edilebilen parolalardan kaçınmak için:



• Ardışık veya yinelenen karakterlerden kaçının. "12345678," "222222," "abcdefg" veya klavyede yan yana duran harflerle güçlü parola oluşturulamaz.



• Harflere görünüm olarak benzeyen sayı veya simgeler kullanmaktan kaçının. Parolanızı ele geçirmeye çalışacak kadar bilgili olan dolandırıcılar ve diğer kötü amaçlı kişiler, 'i' veya '1' veya 'a' yerine '@' kullanılması ("M1cr0$0ft" ya da "P@r0la" gibi) değişikliklerini kolayca tahmin edebilir. Ancak bu değişiklikler, yeterince uzun parolalar oluşturmak, bilerek yazım hataları yapmak veya harf büyüklükleriyle oynamak gibi önlemlerle bir arada kullanıldığında parolanızın daha güçlü olmasını sağlayacaktır.



• Oturum açma adınızı kullanmaktan kaçının. Parolanın içinde adınız, doğum tarihiniz, sosyal güvenlik numaranız veya yakınlarınızla ilgili benzer bilgiler kullanılırsa iyi bir parola oluşturulamaz. Dolandırıcılar ilk olarak bu bilgileri deneyecektir.



• Herhangi bir dil için sözlüklerde bulunan sözcükleri kullanmaktan kaçının. Dolandırıcılar, çeşitli sözlüklerde yer alan sözcükleri, bu sözcüklerin tersten veya yanlış yazılışlarını kullanarak parolaları hızla tahmin edebilen gelişmiş araçlar kullanır. Her türlü hakaret ve argo söz de buna dahildir.



• Birden fazla parola kullanın. Parolanın kullanıldığı bilgisayar veya çevrimiçi sistemlerden biri ele geçirilirse, bu parolayla korunan tüm diğer bilgileriniz de ele geçirilmiş olacaktır. Farklı sistemler için farklı parolalar kullanılması oldukça önemlidir.



• Çevrimiçi depolama araçları kullanmaktan kaçının. Kötü amaçlı kullanıcılar bu parolaların çevrimiçi olarak veya ağa bağlı bir bilgisayarda depolandığını belirlerse, tüm bilgilerinize erişebilirler.





"Boş parola" seçeneği

Hesabınız için boş parola (hiç parola kullanılmaması), "1234" gibi zayıf bir parolaya göre çok daha güvenlidir. Dolandırıcılar bir zayıf parolayı kolayca tahmin edebilir, ancak Windows XP çalışan bilgisayarlarda bir hesaba parola olmadan ağ veya Internet aracılığıyla erişilemez. (Bu seçenek Microsoft Windows 2000, Windows Me veya önceki sürümlerde kullanılamaz) Şu ölçütler karşılanıyorsa bilgisayarınızda boş parola kullanmayı seçebilirsiniz:



• Tek bir bilgisayarınız vardır veya birden çok bilgisayarınız olmakla birlikte bir bilgisayardaki bilgilere diğer bir bilgisayardan erişmeniz gerekmemektedir



• Bilgisayar fiziksel olarak güvenli bir konumdadır (bilgisayara fiziksel erişimi olan herkese güveniyorsunuz)







Boş parola kullanılması her zaman iyi bir fikir değildir. Örneğin, yanınızda taşıdığınız bir dizüstü bilgisayar büyük bir olasılıkla fiziksel olarak güvenli bir konumda olmayacağı için bir güçlü parola kullanmalısınız.



Parolalarınıza erişme ve onları değiştirme

Çevrimiçi hesaplar

Web sitelerinde, hesabınıza nasıl eriştiğinizi ve parolanızı nasıl değiştirdiğinizi belirleyen çeşitli ilkeler kullanılır. Sitenin giriş sayfasında, parola ve hesap yönetimine olanak tanıyan özel bir alana yönlendirileceğiniz bir bağlantı ("hesabım" gibi) arayın.



Bilgisayar parolaları

Parola korumalı kullanıcı hesaplarını oluşturma, değiştirme ve bu hesaplara erişme ve bilgisayarınız başlatılırken parola istenmesi hakkında bilgileri, genelde bilgisayarınızdaki işletim sisteminin Yardım dosyaları sağlar. Bu bilgileri, çevrimiçi olarak yazılım üreticisinin Web sitesinde de bulmaya çalışabilirsiniz. Örneğin, Microsoft Windows XP kullanıyorsanız, parolaları yönetme, parolaları değiştirme ve daha fazlasını çevrimiçi yardım'dan öğrenebilirsiniz.



Parolalarınızı kimseye söylemeyin

Parolalarınızın ve geçiş cümlelerinizin korunmasına, korudukları bilgiler kadar özen gösterin.



• Başkalarıyla paylaşmayın. Parolalarınızı, arkadaşlarınız ve aile üyeleri (özellikle çocuklarınız) gibi, daha sonra güvenilir olmayan kişilere söyleyebilecek yakınlarınıza söylemeyin. Tek özel durum, eşinizle ortak kullanabileceğiniz çevrimiçi banka hesabı parolası gibi paylaşmanız gereken parolalardır.



• Kayıtlı parolalarınızı koruyun. Kaydettiğiniz veya not aldığınız parolaları saklarken dikkatli olun. Bu kayıtlı parolaların saklanmasına, korudukları bilgilerin saklanması kadar özen gösterin.



• Parolanızı hiçbir zaman e-posta üzerinden veya e-postayla yapılan bir isteğe yanıt olarak göndermeyin. Parolanızı veya parolayı doğrulamak üzere bir Web sitesine gitmenizi isteyen e-postaların neredeyse tümü sahtedir. Güvenilen bir şirket veya şahıstan gelen istekler de buna dahildir. E-postalar iletim sırasında ele geçirilebilir ve kişisel bilgilerinizin istendiği e-postalar gerçekten o kişi tarafından gönderilmemiş olabilir. Internet "kimlik avı" dolandırıcıları, kullanıcı adlarınızı ve parolalarınızı açıklamaya ikna etmek, kimlik bilgilerinizi çalmak ve başka amaçlarla sahte e-posta gönderir. Kimlik avı dolandırıcıları ve çevrimiçi dolandırıcılarla baş etme konusunda daha fazla bilgi edinin.



• Parolalarınızı düzenli olarak değiştirin. Bu, dolandırıcıların ve diğer kötü amaçlı kullanıcıların güncel parola bilgilerinizi bilmesini engeller. Parolanızın ne kadar güçlü olursa o kadar uzun zaman boyunca güvenle kullanılabilir. 8 karakterden daha kısa bir parola en fazla bir hafta için, 14 karakter veya daha uzun (ve yukarıda özetlenen kurallara uygun olan) parola ise birkaç yıl boyunca kullanılabilir.



• Parolalarınızı, denetiminizde olmayan bilgisayarlara yazmayın. Internet kafeler, bilgisayar laboratuarları, paylaşılan sistemler, ortak kullanıma açık sistemler, konferanslar ve havaalanı bekleme salonları, adsız olarak Internet'e gözatma dışındaki kişisel kullanımlar için güvenli olarak nitelendirilmemelidir. Çevrimiçi olarak e-postalarınızı, sohbet odalarını, banka hesaplarını, iş e-posta adresini veya kullanıcı adı ve parola gerektiren diğer hesapları denetlemek için bu bilgisayarları kullanmayın. Dolandırıcılar oldukça düşük maliyetlerle tuş vuruşlarını kaydeden aygıtlar satın alıp birkaç dakika içinde bunları yükleyebilir. Bu aygıtlar, kötü amaçlı kullanıcıların bir bilgisayarda yazılan tüm bilgileri Internet üzerinden kaydetmelerine olanak tanırâ€"parolalarınız ve geçiş cümleleriniz, korudukları bilgiler kadar değerlidir.





Parolanız çalınırsa ne yapmalı?



Aylık mali hesaplarınız, kredi raporlarınız ve çevrimiçi alışveriş hesaplarınız gibi parolayla koruduğunuz tüm bilgileri düzenli olarak izleyin. Güçlü ve kolay anımsanabilen parolalar, sahtekarlığa ve kimlik hırsızlığına karşı korunmanıza yardımcı olabilir, ancak garanti değildir. Parolalarınız ne kadar güçlü olursa olsun, sisteminize erişmeyi başaran bir kişi parolanızı da ele geçirebilir. Bilgilerinize erişildiğine işaret edebilecek şüpheli herhangi bir etkinlik fark ederseniz, yetkilileri olabildiğince çabuk bilgilerin. Kimliğinizin çalındığını veya benzer bir yolla dolandırıldığınızı düşünüyorsanız ne yapmanız gerektiği konusunda daha fazla bilgi alın.



Office güvenlik özelliklerini kullanma







Adım 1: Dosyaları korumak için parola koruması kullanın

Word, Excel, PowerPoint ve diğer Microsoft Office 2003 programları, kritik bilgilerinize istenmeyen erişimi engellemek için parola koruması ("Dosya Koruması") sağlar. İki parola koruması düzeyi vardır: salt okunur ve parola korumalı.



Salt okunur düzeyi, belgeyi herkesin okumasına izin verir; ancak, yalnızca parolayı bilenler belgeyi düzenleyebilir. Parola korumalı belge, yalnızca parolayı bilen kullanıcılar tarafından açılabilir.



Salt okunur parola koruması kullanmak için:



1.

Dosyayı açın.



2.

Araçlar menüsünde, Seçenekler'i ve sonra da Güvenlik seçeneğini tıklatın.



3.

Değiştirme parolası kutusuna bir parola yazın ve Tamam'ı tıklatın.



4.

Değiştirme parolasını yeniden girin kutusuna parolayı yeniden yazın ve Tamam'ı tıklatın.





Dosyayı parolayla korumak için:



1.

Dosyayı açın.



2.

Araçlar menüsünde, Seçenekler'i ve sonra da Güvenlik seçeneğini tıklatın.



3.

Açma parolası kutusuna bir parola yazın ve Tamam'ı tıklatın.



4.

Açma parolasını yeniden girin kutusuna parolayı yeniden yazın ve Tamam'ı tıklatın.





Sayfanın başına git

Adım 2: Makrolar için güvenlik düzeyinizi ayarlayın

Makrolar, tuş vuruşlarını saklamak ve sık gerçekleştirilen görevleri otomatikleştirmek için kullanabileceğiniz kullanışlı kısayollardır. Örneğin, belirli bir tuş birleşimine bastığınızda adresinizi otomatik olarak mektup biçiminde yazan bir makro oluşturabilirsiniz. Zaman zaman, bilgisayar korsanları da aynı olanaktan yararlanarak, bilgisayarınıza ciddi zararlar verebilecek makro virüsleri oluşturabilir. Microsoft Office programlarında kullanılan makrolar için kullandığınız güvenlik düzeyini ayarlarsanız, belgelerinizin daha güvenli olmasını sağlayabilirsiniz.



Word, Excel, PowerPoint veya başka bir Office belgesinde makro güvenliğini ayarlamak için:



1.

Araçlar menüsünde, Seçenekler'i tıklatın.



İpucu: "Seçenekler" öğesini görmüyorsanız, menünün tam olarak aşağı doğru açılmasını bekleyin. Menü gizlenmiş olabilir.



2.

Güvenlik sekmesini tıklatın.



3.

Makro Güvenliği altında, Makro Güvenliği düğmesini tıklatın.



4.

Güvenlik Düzeyi sekmesini tıklatın ve kullanmak istediğiniz güvenlik düzeyini seçin.



İpucu: Makro güvenlik düzeyini "yüksek" olarak ayarlamanız ve "Tüm yüklü eklentilere ve şablonlara güven" onay kutusunu temizlemeniz (işaretli olmamasını sağlamanız) önerilir. Bu, Office'te kullanılmakta olan makroların güvenliğini artırır.





Sayfanın başına git

Adım 3: Yazılımlarınızı güncelleştirmek için Office Güncelleştirmelerini düzenli olarak kullanın

Microsoft Windows® ve Internet Explorer'ı güncelleştirmek için kullanılan bir çevrimiçi araç olan Windows Update sitesini daha önce kullanmış olabilirsiniz. Word, Excel, PowerPoint gibi Office programlarınızı güncelleştiren Office Update adlı benzer bir aracı da kullanabilirsiniz.



Office Update aracını daha önce hiç kullanmadıysanız, artık bu araç hakkında bilgi edinmenizin zamanı gelmiştir. Son ziyaretinizden bu yana çok zaman geçtiyse, kısa süre içinde yeniden ziyaret etmeye çalışın. Araç, düzenli olarak kullanıldığında en iyi sonucu verecek şekilde çalışır. Bu yüzden, Office Update sitesini ister ilk kez kullanıyor olun, isterseniz on beşinci kez, en son güncelleştirmeleri düzenli olarak denetlediğinizden emin olun.



Word, Excel, PowerPoint ve diğer Office yazılımlarını Office Update ile güncelleştirmek için:



1.

Web tarayıcınızı açın ve Office Update sitesine gidin.



2.

Yüklemeler sözcüğünü arayın. Bu sözcüğün hemen altında, Office Update bağlantısını görebilirsiniz.



3.

Office Update kutusunda, Güncelleştirmeleri denetle'yi tıklatın.



4.

Office Update, gerekli güncelleştirmeleri belirlemek için bilgisayarınızı tarar ve sonra da Word, Excel, PowerPoint ve diğer Office programları için kritik ve kritik olmayan güncelleştirmelerin listesini döndürür.



5.

Office Update, önerilen güncelleştirmelerin listesini görüntüler. Güncelleştirmeleri gözden geçirin. İstediğiniz yüklemeleri işaretli durumda bırakın. İstemediğiniz yüklemelerin işaretini kaldırmak için kutularıtıklatın.



6.

Office Update, şimdi sizden yüklemeyibaşlatmanızı ve kurmanızı ister. Evet veya Hayır seçeneklerinden birini belirleyin.



Ev ofisi güvenliği denetim listesi



Büyük bir şirket için uzaktan çalışıyor veya kendi küçük işletmenizi yürütüyor olun, evden çalışmanın faydaları arasında işe gidip gelmek için kaybedilen zaman, daha esnek çalışma saatleri ve dilediğiniz gibi giyinme özgürlüğü gösterilebilir. Ancak büyük bir ofiste de genelde bilgisayar güvenliği ve bakımından sorumlu bir kişi bulunur. Ev ofisinizde, bu kişi siz olmalısınız. Aşağıda, ev ofisinizdeki bilgisayarları istenmeyen posta, virüsler, casus yazılımlar, bilgisayar korsanları ve diğer Internet saldırganlarına karşı korumak için kullanabileceğiniz bir denetim listesi bulunmaktadır.



• Yazılımınızı güncelleştirin. Ev ofisindeki bilgisayarınızın veya ev ofisi ağının olabildiğince güvenli kalması için, düzenli olarak yazılım güncelleştirmeleri yapılması gerekir. Microsoft Update ile, Windows ve Microsoft Word, Microsoft Excel, Microsoft PowerPoint gibi Microsoft Office programları için kritik güvenlik yazılımlarını karşıdan yükleyebilirsiniz. Daha fazlasını öğrenmek için, Microsoft Update kullanarak bilgisayarınızın güncel kalmasını sağlama bölümünü okuyun.



• Internet güvenlik duvarı kullanın. Internet güvenlik duvarı, bilgisayar korsanlarının, virüslerin ve solucanların Internet üzerinden ev ofisinizdeki bilgisayarlara veya ağınıza erişmesini engellemenize yardımcı olur. Windows XP Service Pack 2 (SP2) kullanıyorsanız, varsayılan olarak bir güvenlik duvarı zaten yüklüdür. Windows XP kullanmıyorsanız, denemek veya satın almak üzere Yüklemeler ve deneme sürümleri sayfamızı kullanarak güvenlik duvarı yazılımlını karşıdan yükleyebilirsiniz. Daha fazla bilgi için, bkz: Internet güvenlik duvarları: Sık sorulan sorular.



• Virüsten koruma yazılımı kullanın. Bilgisayar virüsleri işletmenizi önemli düzeyde etkileyebilir. Çalışmanızı yavaşlatır ve önemli belgelerinize zarar verirler. Virüsten koruma yazılımı kullanmak ve yazılımı güncel tutmak yoluyla, ev ofisinizin korunmasına yardımcı olabilirsiniz. Bilgisayarınızda yüklü bir virüsten koruma yazılımı yoksa, Yüklemeler ve deneme sürümleri sayfasında denemek ve satın almak için birkaç seçenek bulunmaktadır.



• Casus yazılımlara karşı koruma yazılımı kullanın. Casus yazılımlar bilgisayarınızdaki değerli bilgileri çalabilir, Internet tarayıcınızın denetimini ele geçirebilir veya size çok sayıda reklam göndererek çalışmanızı engelleyebilir. Microsoft tarafından geliştirilen casus yazılımlara karşı koruma yazılımlarının en son sürümü olan Microsoft Windows AntiSpyware (Beta), casus yazılımları ve diğer istenmeyen yazılımları algılamanıza ve temizlemenize yardımcı olan gerçek zamanlı güvenlik özellikleri kullanır. Microsoft Yükleme Merkezi'nden ücretsiz olarak şimdi karşıdan yükleyin. Ev ofisinizin casus yazılımlara karşı korunmasına yardımcı olma konusunda daha fazla ipucu için, Casus yazılımları ve tarayıcıyı ele geçirme araçlarını engellemeye yönelik 5 ipucu konusuna bakın.



• E-posta ve anlık iletilere (IM) karşı dikkatli olun. Evde çalışan bir kişi olarak, e-posta ve IM'yi oldukça fazla kullanıyor olmalısınız. Bir ileti tanıdığınız bir kişi tarafından gönderilmiş gibi görünmesine karşın, e-posta iletisine veya IM'ye eklenen bir dosya virüs içerebilir; bu nedenle, gönderene başka bir yolla başvurarak ekin geçerli olduğunu doğrulayın. Ayrıca, kimden gelmiş gibi görünse de, bir e-posta isteğine yanıt olarak hiçbir zaman kişisel veya mali bilgilerinizi vermeyinâ€"ev ofisiniz, kimlik avı dolandırıcılığının hedefi olabilir. Daha fazlasını öğrenmek için, Kimlik avı dolandırıcılığı yoluyla kimlik hırsızlığının önlenmesine yardımcı olun ve Hedefe yönelik kimlik avı nedir? konularına bakın.



• Bilgisayarınızı yedekleyin. Veri yedeklemesi, büyük bir işletmede olduğu kadar ev ofisinizde de yüksek önem düzeyine sahip olmalıdır. Önemli dosyaları kaybetmemek için bir yedekleme zamanlaması oluşturun ve kullanın. Daha fazla bilgi için, bkz: Yedekleme temelleri. Küçük işletmelerde yedekleme konusunda ek ipuçları için, Verilerinizi yedeklemiyor musunuz? konusuna bakın.



• Güçlü parolalar kullanın ve parolalarınızı sık sık değiştirin. Ev ofisinizde, parolalar, mali bilgilerinize ve işletmenizin özel bilgilerine erişim anahtarlarıdır. Güçlü parolalar, korsanların ve hırsızların davetsiz girişlerine karşı daha iyi koruma sağlar. Anımsayabileceğiniz güçlü parolalar oluşturmayı öğrenmek için, Güçlü parolalar: oluşturma ve kullanma konusuna bakın. Güçlü parolaları, Microsoft PowerPoint veya Microsoft Word gibi belirli Microsoft Office programlarının dosyalarını korumak için de kullanabilirsiniz.



• Çocuklarınızın iş bilgisayarlarınızı sizin gözetiminiz dışında kullanmalarına izin vermeyin. En uygunu, çocuklarınızın ev ofisinizdeki bilgisayarı kullanmasına izin vermemektir. Bilgisayarınızın hem işiniz hem de aileniz tarafından kullanılması gerekiyorsa, çocuklarınız bilgisayarı kullanırken onları denetlediğinizden emin olun. Daha büyük yaşta çocuklarınıza, casus yazılımlar veya virüsler içerebilecekleri için izniniz olmadan program karşıdan yüklememelerini veya e-posta eklerini açmamalarını öğretin. Ek ipuçları için, Casus yazılımlar ve çocuklarınız konusuna bakın.

E-kartları açarken dikkatli olun



Internet sayesinde, e-kartlar kolaylıkları ve ucuzluklarıyla geleneksel basılı kartlara alternatif haline gelmiştir. Her geçen gün daha fazla e-kart şirketi ve hizmeti kuruluyor ve bunların çoğu güvenli ve kullanımı kolaydır. Ne yazık ki, bilgisayar korsanları, dolandırıcılar ve porno içerik dağıtıcıları masum insanları kandırmak üzere e-kartlara el atmıştır.



Meşru olmayan aykırı kaç e-kart gönderildiğini kimse bilmiyor, ancak McAfee Security'ye göre, sahte e-kartlar nedeniyle çeşitli sorunlar ortaya çıkabilir â€" bunların bazıları sinir bozucu, bazılarıysa bilgisayarınıza zarar vermeye yönelik. Zararsız gibi görünen bir e-kart tıklatıldığında veya karşıdan yüklendiğinde şunlarla karşılaşabilirsiniz:



• Masaüstünüzde pornografi veya diğer istenmeyen resimler görüntüleyen, yetişkinlere yönelik Web sitelerini açan veya (Internet'e bağlı olmadığınız zamanlarda bile) sürekli açılır pencere reklamları görüntüleyen bir istenmeyen posta.



• E-posta adreslerinizi tarayıp kişisel ve profesyonel bağlantılarınıza bilginiz dışında sahte e-kartlar gönderen bir bilgisayar virüsü. Sahte e-kart ve virüs sizin tarafınızdan gönderilmiş gibi bile görünebilir.





Ancak üzülmeyin. Biraz bilgi ve açıkgözlülükle, e-posta aldığınızda uyguladığınız önlemleri kullanarak sahte e-kartlardan korunabilir ve gerçek olanların keyfini sürebilirsiniz.



Sahte e-kartlardan nasıl korunabilirsiniz?

Sahte e-kartları açmamak veya göndermemek için yapabileceğiniz birkaç temel işlem şunlardır:



• Bilinmeyen bir kaynaktan gönderilen bir öğeyi hiçbir zaman açmayın veya tıklatmayın.



• Tanımadığınız bir kişiden aldığınız veya şüpheli görünen bir e-posta iletisine veya dosya ekine karşı dikkatli olun.



• Tanınmış şirketlerin virüsten koruma yazılımlarından birini yükleyin ve güncel tutun. (Ancak, güvenlik için yalnızca virüsten koruma yazılımlarına güvenmemelisiniz.)



• Bir bağlantıyı tıklatmadan önce, bağlantının Web adresine bakın. Bağlantıda bir adres görünmüyorsa, fare işaretçinizi bağlantının üzerine getirip (ama tıklatmayın) bağlantı adresini görüntüleyin; adres, Web tarayıcınızın alt çubuğunda görüntülenmelidir.)



• Son kullanıcı lisans sözleşmesini okumadan kabul etmeyin; farkında olmadan casus yazılım veya istemediğiniz başka bir program yüklemeyi kabul etmiş olabilirsiniz.



• E-kart gönderirken MSN Greetings, Hallmark, American Greetings, Blue Mountain veya Egreetings gibi bilinen tebrik kartı sitelerini kullanın.



• Ücretsiz olarak karşıdan yükleyebileceğiniz Microsoft Photo Story 3 veya Microsoft Digital Image Suite gibi, kendi e-kartlarınızı oluşturup gönderebileceğiniz yazılımlar kullanın. Ayrıca, Microsoft Office'teki tebrik kartı şablonlarını kullanarak kendi e-kartlarınızı oluşturabilirsiniz.





Daha güvenli sohbet için ipuçları



İnsanların belirli bir konuda ileti gönderip aldığı Internet sohbet odalarını duymuş olmalısınız. Birkaç sohbete katılmış bile olabilirsiniz. Sohbetlerin gerçekleştirildiği sohbet odaları, Internet kullanıcılarının yazdığı iletilerin anında diğer kullanıcı bilgisayarlarında görüntülendiği sanal yerlerdir. Sohbetler genelde anonim olarak yapılır, çünkü katılımcılar kendilerini tanımlayan takma adlar kullanır.



Çoğu kişi anlık ileti (IM) konuşmalarına "sohbet" adını verir, ancak IM ile sohbet arasında küçük bir fark vardır. IM, genellikle iki kişi arasındaki bir görüşme anlamına gelir; sohbet ise, bir grupla yapılan görüşmedir. IM kullanırken kendinizi korumak istiyorsanız, Anlık İletilerde Güvenlik ve Gizlilik İpuçları makalesini okuyun. Sohbet odaları hakkında bilgi için, okumaya devam edin.



Microsoft, çevrimiçi sohbetler için iki seçenek sunar:



• MSN Sohbet





MSN Chat ile, herhangi bir konuda samimi sohbetler gerçekleştirebilirsiniz

MSN Chat ile, teknik veya teknik olmayan konularda sohbetlere katılabilirsiniz. İstenmeyen postadan, istenmeyen sohbetlerden ve reklamlardan korunmanız için, MSN Sohbet artık abone olarak kullanılan bir hizmettir. Herhangi bir MSN hizmetine abone olursanız, MSN Sohbet'i kullanabilirsiniz. Daha fazla bilgi için MSN Sohbet sayfasını ziyaret edin.



Web'de teknik veya teknik olmayan konularda sohbet edebileceğiniz başka sohbet alanları da vardır. Bunlar, dünyanın farklı yerlerindeki kişilerin belirli konularda sohbet edebileceği harika yerlerdir. Ancak, sohbetlere katılırken aklınızda bulunması gereken birkaç sağduyuya dayalı ipucu bulunmaktadır.



Sayfanın başına git

Sohbet odaları için 5 güvenlik ipucu

1.

Sohbet odasında hiçbir zaman kişisel bilgilerinizi vermeyin.



2.

Sohbet odasında tanıştığınız bir yabancıyla buluşmayı hiçbir zaman kabul etmeyin.



3.

Sohbette kullanmak veya abone olmak için bir takma ad girmeniz istendiğinde, kişisel bilgilerinizi açığa vurmayan bir ad seçin. Örneğin, AnkaraCan yerine YaramazCan kullanabilirsiniz.



4.

Sizi özel sohbet odalarına davet eden diğer katılımcılara karşı dikkatli olun.



5.

Sohbete başlamadan önce, sohbet sitesinin kullanım şartlarını, ilgili kurallarını ve gizlilik bildirimini inceleyin.





Sohbet odaları, çocuklar arasında popüler bir iletişim şeklidir. Ne yazık ki, çevrimiçi saldırganlar bunun farkındadır. Dolayısıyla, çevrimiçi sohbetler, çocuklar ve gençler için özel bir tehdit oluşturmaktadır. Yukarıdaki beş kural çocuklar ve yetişkinler için geçerlidir; ancak aşağıdaki beş ek ipucu, özellikle sohbet odalarına girmek isteyen çocukların ebeveynlerine yöneliktir. Daha fazla bilgi için, Çocukların Çevrimiçi Güvenliğini Sağlama İpuçları makalesine bakın.



Sayfanın başına git

Çocuklar için sohbet odasında güvenlik için 5 ipucu

1.

Çocuğunuzun sohbet odasını kullanmasını izleyin. Unutmayın ki, çocuklar Web sitelerinde veya sohbet yazılımlarını, cep telefonlarını ve hatta çevrimiçi oyunları kullanarak sohbet edebilir.



2.

Çocuğunuza, bir sohbet odasında kendilerini rahatsız eden bir durum oluştuğunda, sohbet odasını hemen terk etmelerini ve bu durumu size haber vermelerini söyleyin.



3.

Çocuğunuza sohbet odasında tanıştıkları hiç kimseye fotoğraflarını göndermemesini söyleyin.



4.

Sohbet dilini öğrenin. Çocuklar genellikle kısaltmalar kullanarak iletişim kurar. Örneğin POS, "Parent over Shoulder" (Annem/Babam Yanımda) anlamına gelir.



5.

Çocuklarınıza izlenen sohbet odalarını kullanmalarını söyleyin.



Daha güvenli karşıdan yükleme temelleri: Bölüm 1



İş arkadaşınızın gönderdiği bir e-postaya ekli olan elektronik tabloyu açarken, Web'de bulduğunuz hoş görünümlü bir ekran koruyucusunu veya fare işaretçisini kullanırken ya da tanımadığınız bir kişinin bilgisayarından müzik veya video yüklerken bu dosyaların güvenli olup olmadığını düşünüyor musunuz? Yüklemeden önce, bilgisayarınız ve şirket ağınız için olası riskleri göz önüne almalısınız.



Bilgisayarınızı olası karşıdan yükleme tehlikelerine karşı korumak için biraz tedbirli, dikkatli ve şu kurala sıkı sıkı bağlı olmalısınız: "Şüpheye düşerseniz, dosyayı karşıdan yüklemeden önce kaydedin." Dosyaları karşıdan yüklerken güvenlik risklerini nasıl ortadan kaldırabileceğinizi öğrenmek için okumaya devam edin.



Kötü amaçlı yazılımlara karşı dikkatli olun

Bilgisayarınıza bir dosya aktardığınızda, dosya karşıdan yüklenir. Bir CD'den program yüklediğinizde, e-postadaki resimleri veya Web sitelerine bağlantıları açtığınızda, şirket ağından Word belgelerini ve Excel elektronik tablolarını kopyaladığınızda, Web'den edindiğiniz yazılımları yükselttiğinizde veya dünyanın diğer ucundaki bir bilgisayardan müzik dosyaları aktardığınızda karşıdan yükleme yaparsınız.



Bunlar sizin istedikleriniz veya çok daha kötü niyetli dosyalar olabilir. Kötü amaçlı yazılımlar (kötü yazılım da denir), size veya bilgisayarınıza zarar verebilecek yazılımlardır; virüsler, solucanlar, casus yazılımlar ve başka zararlı programlar içerebilirler.



Virüs bulaşırsa bilgisayarınızdaki veriler bozulabilir veya bilgisayarınıza, ağınıza ve ağdaki tüm bilgisayarlara bir başkası tarafından erişilebilir. Bu virüs, özellikle de posta listeleri gibi tescilli bilgilere veya başka gizli bilgilere zarar veriyorsa şirketiniz için bir felakete yol açabilir.



Yaygın olarak görülen casus yazılımlar bilgisayarınızın davranışını değiştirebilir; bilgisayarı oldukça yavaşlatır ve hatta çökmesine neden olur. Daha da ürkütücü olan ise, casus yazılımlar Web'de gezinme alışkanlıklarınızı izlemek ve parolalarınızı çalmak için kullanılabilir ve hatta bir saldırganın bilgisayarınızın tüm denetimini ele geçirmesine olanak verebilir.



Kötü amaçlı yazılımlar bilginiz veya izniniz olmadan bilgisayarınıza yüklenebilir ya da karşıdan yüklemeyi planladığınız bir programla birlikte gönderilebilir. Örneğin, oyun olduğunu düşündüğünüz bir programı karşıdan yüklediğinizde, bu "oyun" bilgisayarınızda kredi kartı numaranızı bulup bir saldırgana gönderebilir. Bazı kötü amaçlı yazılımlar, bulaştığı bilgisayarda bulduğu tüm e-posta adreslerine e-posta göndererek yayılır.



Sayfanın başına git

Hazır olun: Bilgisayarınızın savunmasını güçlendirin

Bilgisayarınızdaki dış tehditlere karşı bulunan açıkları azaltmakla başlayın. Bu koruma önlemlerinin şirketinizde zaten uygulanmakta olabileceğini, bu nedenle de aşağıdaki yönergeleri izlemeden önce sistem yöneticinize başvurmanız gerektiğini unutmayın.



Bilgisayarınızın genel güvenliğini artırın



• Temel koruma önlemlerini alın. Kullandığınız Windows sürümü için hazırlanan adım adım yönergeleri izleyerek bir güvenlik duvarı kullanın, virüsten koruma yazılımı yükleyin ve Windows'u güncelleştirin.



• Virüsten koruma programınızı, tüm gelen dosyaları ve e-posta eklerini açmadan önce tarayacak biçimde ayarlayın. Bu işlem, her virüsten koruma programında farklı olabilir; bu nedenle, yönergeler için programın kılavuzuna veya çevrimiçi Yardım'a başvurun.



• İstenmeyen posta filtresi kullanın. Çoğu e-posta programı, istenmeyen iletileri engellemenize yardımcı olabilecek filtreler sağlar. Microsoft Outlook, önemsiz e-postaya karşı güçlü savunma yöntemlerine sahiptir, ancak siz de istenmeyen postaya karşı kendi savunmanızı sağlayabilirsiniz.



• Casus yazılımların algılanmasına ve temizlenmesine yardımcı olabilecek bir program yükleyin ve çalıştırın. Bazı Internet Servis Sağlayıcılarının (ISS) hizmetleri arasında casus yazılımlardan koruma yazılımları da bulunmaktadır. ISS'niz bu tür bir yazılım sunmuyorsa, Microsoft Windows AntiSpyware (Beta) veya başka şirketlerin geliştirdiği ücretsiz casus yazılımlardan koruma yazılımlarını kullanabilirsiniz.





Yazılımlarınızın güvenlik ağını güncel tutun



• Windows'un otomatik olarak güncel kalmasını sağlayın. Microsoft Update'i ziyaret ederek, bilgisayarınızda Otomatik Güncelleştirmeler özelliğinin açık olduğunu ve en son yayımlanan tüm kritik güncelleştirmeleri karşıdan yükleyip kurduğunuzu doğrulayın. Microsoft Windows XP Service Pack 2, bilgisayarınızın zararlı karşıdan yüklemelere karşı korunmasına yardımcı olabilecek güvenlik özellikleri içerir.



• En son casus yazılımlardan koruma yazılımlarını ve virüsten koruma güncelleştirmelerini düzenli olarak karşıdan yükleyin ve hemen sonrasında bilgisayarınızı tarayın. Bunu yapmak için, programın güncelleştirme hizmetine abone olun. Bu programları, casus yazılımların ve virüs bulaşmalarının etkin ve hatta otomatik olarak izlenmesine ve temizlenmesine yardımcı olacak biçimde ayarlayabilirsiniz.



• Microsoft Office'in güncel kalmasını sağlayın. Microsoft Office yüklediyseniz, en son güvenlik yayımlarını yüklediğinizden emin olmak için Office Update sitesini düzenli olarak ziyaret edin. E-posta programı olarak Outlook kullanıyorsanız, istenmeyen postaya karşı en son koruma yöntemlerine de sahip olabilirsiniz.



Karşıdan yüklerken dikkatli olun: Düşünmeden tıklatmayın



Her türlü tehlikeye karşı koruyabilecek bir teknoloji bulunmamasına karşın, bilgisayarınız artık iyi korunuyor olmalıdır. İşte bu noktada da insan zekası devreye giriyor.



Bir e-postadaki veya anlık iletideki eki (veya bağlantıyı) tıklatmadan, Web sitesinden (veya açılan reklamdan) bir dosya yüklemeden ya da bir yabancının bilgisayarıyla müzik ve başka dosyalar paylaşmadan önce aşağıda belirtilen dört noktayı göz önüne alın.



1. Ekleri açmadan ve bağlantıları tıklatmadan önce düşünün



• Tanımadığınız kişilerin gönderdiği e-posta veya anlık iletilerdeki ekleri hiçbir zaman açmayın. Göndereni tanımanıza karşın ileti şüphe uyandırıyorsa, eki açmadan önce denetleyin. Göndereni tanımıyorsanız, e-postayı silin ve anlık iletiyi yok sayın.



• E-posta veya anlık iletilerdeki bağlantıları tıklatmadan önce iki kere düşünün. (Göndereni tanıyorsanız, bağlantıyı tıklatmadan önce denetleyin.) Bu önlemler, açılır pencereler ve reklamlar için de geçerlidir. Gizli bilgilerin istendiği bir bağlantıyı (örneğin, "Burayı tıklatın" yazan bir bağlantıyı) tıklatırken özellikle dikkatli olun.



• Açılan reklam, beklenmedik uyarı ve hatta casus yazılımları temizlemeyi öneren pencereleri kapatmak için "Kabul ediyorum" veya "Tamam" gibi düğmeleri tıklatmayın. Bunun yerine, pencereyi sağ üst köşedeki düğmesini tıklatarak veya klavyenizde ALT+F4 tuşlarına basarak kapatın.





2. Saygın sitelerden karşıdan yükleme yapın



Tüm Internet siteleri güvenli değildir. Tanımadığınız bir kaynaktan e-posta yoluyla bilgilendirildiğiniz bir Web sitesinden karşıdan yükleme yaparken dikkatli olun. Site sakıncalı içeriğe sahipse, gerçek olamayacak kadar iyi teklifler içeriyorsa veya açıkça belirtilmiş bir gizlilik bildirimi yoksa da dikkatli olun.



3. Yasalara saygı gösterin



Karşıdan yüklediğiniz metin, müzik, yazılım, oyun veya video dosyalarının bir başkasına ait olduğunu unutmayın. Telif hakkıyla korunan içeriği, sahiplik hakları bulunan kişinin izni olmadan kullanırsanız siz (veya çocuklarınız) ciddi yasal sorunlarla karşılaşabilir. Bu içeriğin kullanımına yönelik kanunları çiğnemek cezai yaptırımlara ve hatta hapis cezasına neden olabilir. Ayrıca, geçmişte yalnızca büyük ölçekli saldırganlar yargılanırken günümüzde birçok ev kullanıcısı da yakalanıp yargılanmaktadır. Bazı ülke ve bölgelerde, belirli türlerde pornografik içeriğin karşıdan yüklenmesi, görüntülenmesi veya saklanması da yasal değildir.



4. Dosya paylaşım programlarını yüklerken ve kullanırken dikkatli olun



Dosya paylaşım (eşler arası veya P2P olarak da bilinir) programlar kullanarak Web'de müzik, video ve diğer dosyalarınızı paylaştığınızda, dosyalarınızın benzer yazılımlar kullanan diğerleri tarafından kullanılabilmesini sağlarsınız. Bazı dosya paylaşım programlarını kullanmak, bilgisayarınızı Internet'e bağlıyken saldırılara karşı savunmasız da bırakabilir.



Dosya paylaşım programlarının başka riskleri de vardır. Programların kendileri kötü amaçlı yazılım dağıtıcıları olabilir. Veya, telif hakkıyla korunan şarkılar ya da belirli türde pornografik içerik gibi yasa dışı öğeleri karşıdan yüklemenize neden olabilirler. Bu programlar bilgisayarınıza yüklendiğinde (belirleyebilseniz bile) kaldırılmaları oldukça zor olabilir.



Bu nedenle, yalnızca tanıdığınız ve güvendiğiniz kişilerle dosya paylaşın. Bazı kötü niyetli kişiler müzik veya film olduğunu iddia ederek gerçekte rahatsız edici resimler, virüsler veya daha da kötü içeriğe sahip öğeleri paylaşır.





Daha güvenli karşıdan yüklemeler için dosya nasıl kaydedilir



Bilgisayarınızda güncel ve etkin savunma önlemleri varsa ve karşıdan yüklemek üzere olduğunuz dosyanın yasal olduğundan eminseniz hazırsınız demektir. Ancak, bir dosyayı açmadan veya programı yüklemeden önce, sabit diskinize kaydederken aşağıdaki yönergeleri izlediğinizden emin olun. Bu adımlar virüsten koruma yazılımınızın dosyayı denetlemesine olanak tanır ve zararlı olma olasılığı bulunan kod algılarsa dosyayı silebilirsiniz.



1.

Bir sorun oluşması durumunda verileri kaybetmemeniz için tüm çalışmaları kaydedin.



Bilgisayarınızı en son ne zaman yedeklediğinizi anımsayamıyorsanız, şimdi yedekleyin. Bazı yazılım programlarını yüklemek, bilgisayardaki verileri (her zaman isteyerek olmasa da) silebilir.



2.

Bağlantıyı veya dosyayı çift tıklatıp karşıdan yükleme işlemini başlatın.



Internet Explorer aşağıda gösterilen uyarıyı görüntüler. (Bir belgeyi karşıdan yüklediğinizde, Çalıştır yerine bir Aç düğmesi görürsünüz.)





Gizliliğinizi Korumanıza Yardımcı Olacak Araçlar



Tanımlama Bilgileri Nasıl Yönetilir?

Tanımlama Bilgileri Nasıl Yönetilir?



Yükleme sırasında, Internet Explorer bazı kısıtlamalarla birlikte tanımlama bilgilerinin kullanımına izin veren orta düzeyde güvenlik ayarlar. Ancak, Internet Explorer'ın bu tanımlama bilgilerini nasıl değerlendireceğini, bunları daha fazla kısıtlayarak mı, yoksa Internet Explorer'ın tanımlama bilgilerini daha rahat kabul etmesini sağlayarak mı değerlendireceğini belirleyerek değiştirebilirsiniz.

Gizlilik ayarlarınızın makinenize önceden yüklenmiş tanımlama bilgilerine uygulanmayacağını unutmayın. Tüm tanımlama bilgilerinin yeni ayarlara uygun olduğundan emin olmak için, varolan tüm tanımlama bilgilerini silin.

Internet Explorer'ın Araçlar menüsünden Internet Seçenekleri'ni tıklatın.

Gizlilik sekmesini tıklatıp daha yüksek güvenlik için kaydırma çubuğunu yukarıya (tanımlama bilgilerine daha fazla kısıtlama gelecektir), düşük güvenlik için de aşağıya sürükleyin.

Tamam'ı tıklatın.



Dikkatli olun! Tüm tanımlama bilgilerini engellemeyi tercih ederseniz, bir Web sitesinin kişiselleştirilmesinin getirdiği avantajlara sahip olamazsınız veya bazı web sitelerine erişiminiz yasaklanır.

İpucu Gizlilik ayarlarınız yalnızca, Internet Explorer'ın Web sitelerini yerleştirdiği (siz iptal edene kadar) güvenlik bölgesi olan Internet bölgesindeki Web sitelerini etkiler. Kendi tercihlerinize göre güvenlik ayarları oluşturmak için neler yapabileceğinizi araştırın.

Başa dön



Tanımlama Bilgileri Nasıl Silinir?



Bir Web sitesinin bilgisayarınıza istenmeyen bir tanımlama bilgisi yerleştirdiğinden şüpheleniyorsanız, bunu silebilirsiniz. Daha fazla güvenlik için tüm tanımlama bilgilerini de silebilirsiniz.

Dikkatli olun! Web siteleri üye adınızı, parolanızı, kişisel tercihlerinizi ve benzerlerini bir tanımlama bilgisinde saklayabilir; bu tanımlama bilgisini silerseniz siteyi bir sonraki ziyaretinizde bu bilgileri yeniden girmeniz gerekebilir.

Internet Explorer'ın Araçlar menüsünden Internet Seçenekleri'ni tıklatın.

Genel sekmesinde, önce Ayarlar düğmesini, ardından da Dosya Görüntüle düğmesini tıklatın.

Sabit diskinizdeki dosyaları göstererek açılan pencerede silmek istediğiniz tanımlama bilgisini bulun.

Silmek istediğiniz tanımlama bilgisini tıklatın. Birden çok tanımlama bilgisi silmek istiyorsanız, tanımlama bilgilerini seçmek için tıklatırken CTRL tuşunu da basılı tutun. Varolan tüm tanımlama bilgilerini silmek için, tümünü seçmek üzere CTRL+A tuşlarına basın.

Delete tuşuna basın.

Bitirdiğinizde, önce Ayarlar kutusundaki Tamam'ı, sonra da Internet Seçenekleri kutusundaki Tamam'ı tıklatın.
Linkback: Msn & bilgisayar güvenliği